HARPUT MÜZİĞİ, BUGÜNKÜ ANLAMDA 'TÜRK HALK MÜZİĞİ' DEĞİL
Yüz kere dedik Harput müziği 'Halk müziği' değil halk müziği ağzı, üslubu ve tarzı ile icra edilemez.
Harput müziği Klasik Türk müziği anlayışı, sazları ve icra tarzı ile yaşatılmalıdır. Çünkü hem klasik çalgılarla çalınır hem makam düzeni ve fasıl kültürü var. Üslubu klasik üsluptur. Repertuarı tarihten bugüne öyle oluşmuştur. Çok sayıda ağır gazelleri ve derinlikli eserleri vardır. Aslında, önceki bazı yazılarımda da belirttiğim gibi Harput müziği, ta Horasan Türk bölgelerinden ve Akkoyunlu Türk Devletinden izler barındıran, Klasik Türk Müziği’nin çok eski bir yerel şubesidir. Fasıllarında çok zaman Türk Sanat Müziği eserlerine de yer verilir.
Sonuçta günümüzde TRT tescilinde Harput müziği eserleri Türk Halk Müziği (THM) repertuarında gösterilmek zorunda kalınıyor diye, Harput Müziği THM yönetmenlerinin icra anlayışına mahkûm edilemez. O durumda Harput Müziğinin ruhu, tarzı, ağzı, hançeresi, gideri, tınısı, melodisi, geleneği, orijinalliği bozuluyor, dönüşüyor.
Bunu neden bu kadar önemli buluyorum? Elazığ'ın yöresel Harput müziği damarından yetişip Devlet THM Korolarına giren sanatçıların bile git gide nasıl dönüştüğünü ve oradaki yönetmenlere (şeflere) uyarak yöresel duyarlılıklarını nasıl kaybettiklerini, zaman içinde çok net ve üzülerek gördüm. O yetmiyormuş gibi, bunlara bakan yeni kuşak yöresel genç sanatçılar da onları örnek alarak bozuluyor.
Sonuçta her yöre birbirine benzeşmiş oluyor. Bu yaklaşım yanlıştır.
Çözüm ne?
Her zaman Harput Müziği ve özellikli yöresel müzikler için, bölgenin yöre damarına özgü müzisyenler ve okuyucular desteklenmeli. Hangi devlet kurumu bir yöreden musiki yapacaksa, o yörenin yönetmenlerini, müzisyenlerini ve sanatçılarını öne çıkarmalıdır. Onlara tabi olmalıdır.
Yöre müzikleri, müzik ilmi var diye başka dal sanatçılarının yönetimine bırakılmamalıdır.
Yöre sanatçılarına nota bilgisi şart koşulmamalıdır vs..
Elbette ulusal serbest sanatçılara itirazımız yok. Onlar her tür saz ve anlayışla, her yörenin müziğini özgürce çalıp söyleyebilir, o ayrı konu.
